Κυριακή 20 Φεβρουαρίου 2011

Ο Henryk Grossmann και η Πτωτική Τάση του Ποσοστού Κέρδους: Μία πρωτοπόρα προσέγγιση της οικονομικής κρίσης και της μακροοικονομικής δυναμικής

Ο Henryk Grossmann και η Πτωτική Τάση του Ποσοστού Κέρδους:
Μία πρωτοπόρα προσέγγιση της οικονομικής κρίσης και της μακροοικονομικής δυναμικής
Στ. Δ. Μαυρουδέας
Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
Τμήμα Οικονομικών

Περίληψη

Ο H.Grossmann ήταν ο πρώτος Μαρξιστής οικονομολόγος που υποστήριξε ότι η ερμηνεία της οικονομικής κρίσης στο καπιταλιστικό σύστημα πρέπει να βασισθεί στον Μαρξικό νόμο της πτωτικής τάσης του ποσοστού κέρδους που προκύπτει από την άνοδο της οργανικής σύνθεσης του κεφαλαίου. Έκτοτε η άποψη αυτή από μειοψηφική αρχικά απέκτησε πολύ μεγαλύτερη απήχηση. Ταυτόχρονα, η συγκεκριμένη ανάλυση του Grossmann δέχθηκε οξύτατες κριτικές από μία σειρά οικονομολόγων (όπως ο P.Sweezy, οι Howard & King κ.α.). Η εργασία αυτή παρουσιάζει την ανάλυση του Grossmann, την συγκρίνει με νεώτερες θεωρίες οικονομικής μεγέθυνσης και μελετά τόσο τις παλαιότερες όσο και τις νεώτερες κριτικές της.

1. Εισαγωγή

Ο Henryk Grossmann[1] είναι γνωστός ως ο Μαρξιστής οικονομολόγος που πρώτος, στην περίοδο του Μεσοπολέμου, επεξεργάσθηκε μία θεωρία κρίσης βασισμένη στον περίφημο Μαρξικό νόμο της πτωτικής τάσης του ποσοστού κέρδους (ΠΤΠΚ) λόγω ανόδου της οργανικής σύνθεσης του κεφαλαίου (ΟΣΚ). Η προσέγγιση αυτή, που σήμερα είναι εξαιρετικά δημοφιλής, στις αρχές του 20ου αιώνα ήταν εξαιρετικά μειοψηφική απέναντι στα άλλα δύο βασικά ρεύματα της Μαρξιστικής θεωρίας της κρίσης, δηλαδή την θεωρία υποκατανάλωσης και την θεωρία δυσαναλογίας.